Geschiedenis

Markante figuren

Kêrbendaon

1846-1933

Daniël (Daon) Vandormael werd geboren in Bilzen op 20 februari 1846 als zoon van Henri Vandormael en Gertrudis Ketelslegers. Hij was van beroep mandenmaker (in Bilzen kêrbemaeker) en werd daarom in de dagelijkse omgang Kêrbendaon genoemd.

Door het toenmalige systeem van loting moest Daon zijn legerdienst vervullen. Zijn diensttijd werd nog eens verlengd omdat hij het 'lot' van een andere 'loteling' tegen vergoeding had overgenomen. Dit maakte dat Daon in het leger zat van 1865 tot 1873. Zijn regiment was gelegerd in een plaatsje aan de Franse grens van waaruit hij in 1870 de Frans-Duitse oorlog meemaakte.

Toen Daon na 8 jaar militaire dienst weer thuiskwam, trouwde hij op 30 juli 1873 met Agnes Rutten. Hij begon weer met de uitoefening van zijn beroep als mandenmaker. Zijn waar bracht hij zelf aan de man. Met de handkar volgeladen met manden bezocht hij alle grote winningen in de streek. Zijn beste klant was de hoeve van Coutjoul (Koetsjoêles) in Schalkhoven. De mandenmakerij leverde onvoldoende op om een gezin recht te houden. De vader van Daon, Henri Vandormael, was belast met het onderhoud van de straatverlichting. Rond 1875 kon Daon dit werk van hem overnemen. Iedere avond, kort voor zonsondergang, trok hij door Bilzen, een ladder op de schouder en een bus petrol in de hand. 's Morgens, vlak na zonsopgang maakte hij dezelfde tour om de lantaarns te doven.

Daon was ook in dienst van de gemeente als grafdelver. Een zeer zware stiel, alleen al omwille van het haast moerassige kerkhof. Er doen legio verhalen de ronde over lijkkisten die tijdens de plechtige teraardebestelling, tot ontzetting van de rouwenden, door het grondwater uit de kuil naar omhoog werden geduwd als ware het een verrijzenis. Daon deed deze zware job tot hij 80 jaar oud was! Toen echter in 1927 zijn vrouw stierf, weigerde hij om nog één voet op het kerkhof te zetten. Toen pas kreeg Daon het ‘Nijverheidsereteken' opgespeld met daarbij een pensioen van de gemeente van 600 fr. per jaar. Hij overleed in Bilzen op 21 november 1933.